اولین نشست تخصصی زهکشی اراضی کشاورزی شمال کشور در دانشگاه برگزار می گردد

دکتر عبداله درزی نفت چالی مدیر امور پژوهشی دانشگاه با بیان اینکه اولین نشست تخصصی زهکشی اراضی کشاورزی شمال کشور با حضور متخصصین و مسوولین کشوری و استانی در تاریخ ۲۹ خرداد ۱۳۹۸ توسط دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری و سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران در این دانشگاه برگزار می شود افزود: توسعه کشت دوم در اراضی شالیزاری شمال کشور با کمک زهکشی زیرزمینی کمکی است  تا مانع فروش اراضی شود.

وی ادامه داد: اکنون اراضی شالیزاری و اراضی پست ساحلی شمال کشور با مشکل بالا بودن سطح آب زیرزمینی و ماندابی در سطح زمین روبرو شده‌اند که با توجه به فصول بارندگی و مشکل غرقابی بودن این اراضی در طول سال، کشاورزان پس از برداشت برنج برای تأمین معیشت خود نمی‌توانند از این اراضی برای کشت دوم بهره ببرند و این چالش بزرگی است.

به گفته وی، طبق آمارها سالانه نزدیک به ۲۲۰ هزار هکتار اراضی استان مازندران زیرکشت برنج می‌رود که حداقل یک سوم این اراضی مشکل ماندآبی و بالا بودن سطح آب دارند.

دکتر درزی اظهارداشت: اقلیم مناسب مناطق شمالی کشور ایجاب می‌کند تا پس از کشت برنج کشاورزان بتوانند اقدام به کشت دوم همچون کشت دانه‌های روغنی از جمله کلزا کنند که این مهم در تأمین معیشت کشاورزان این مناطق نقش بسزایی خواهد داشت.

مدیر امور پژوهشی دانشگاه تصریح کرد: بخش عمده روغن خام و دانه‌های روغنی مورد نیاز کشور از محل واردات تامی ن می‌شود، بنابراین نیاز است تا با توسعه کشت دوم دانه‌های روغنی در اراضی شالیزاری شمال کشور بتوانیم بخشی از واردات این محصولات را کاهش دهیم که این امر به نفع منافع ملی کشور است.

وی با بیان اینکه اراضی شالیزاری قابلیت خوبی برای کشت دوم از جمله دانه‌های روغنی دارند، گفت: پس از سال‌ها فعالیت پژوهشی عملکرد کلزا در اراضی شالیزاری افزایش پیدا کرده است و دریک دوره پنج ساله عملکرد تولید کلزا در هر هکتار از حدود ۷۰۰ کیلوگرم به سه تن رسیده است و با توجه به شرایط آب و هوایی و بارندگی‌ها میزان عملکرد دانه‌های روغنی می‌تواند افزایش پیدا کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه اظهارداشت: بررسی‌ها نشان می‌دهد که کشت برنج پس از کشت دوم یعنی کشت دانه‌های روغنی همچون کلزا هیچ مشکلی ندارد، زیرا کلزا در ۲۰ اردیبهشت ماه قابل برداشت و کشت برنج از ۱۰ خردادماه قابل انجام است بنابراین تداخلی در کاشت و برداشت این محصولات وجود ندارد.

وی تصریح کرد: فعالیت‌های تحقیقاتی در زمینه کشت‌های مؤثر نشان می‌دهد که برای رفع مشکل بالا بودن آب در سطح اراضی شالیزاری باید اقدامات زهکشی زیرزمینی به شیوه مصنوعی اجرایی شود تا بتوان سطح آب این اراضی در اراضی شالیزاری و اراضی پست ساحلی را کنترل کرد.

به گفته دکتردرزی، زهکشی اراضی شالیزاری موجب می‌شود تا آب از این اراضی خارج و به رودخانه‌ها و دریاها راه پیدا کند و برای جلوگیری از مسائل زیست محیطی باید این مهم به شکل علمی و کارشناسی شده عملیاتی شود.

وی اضافه کرد: برای کاهش عوامل زیست محیطی ناشی از ورود آب اراضی کشاورزی و شالیزاری به رودخانه‌ها و دریا در نشست تخصصی‌های این مسائل به شکل علمی و کاربردی با کمترین ایجاد آلودگی باید بررسی و شیوه مقابله در دستور کار قرار گیرد.

دبیر نشست تخصصی زهکشی اراضی کشاورزی شمال کشور افزود: نشست تخصصی زهکشی اراضی کشاورزی شمال کشور (با هدف توسعه کشت دوم) با محوریت بررسی اثرات مخرب غرقابی و ماندابی اراضی کشاورزی شمال کشور، نتایج مطالعات مزارع آزمایشی در انتخاب معیارهای طراحی سامانه‌های زهکشی برای اراضی شالیزاری و توسعه کشت دوم، نقش لایروبی و بهسازی زهکشی‌ها و انهار سنتی کنترل غرقابی و ماندابی، انتقال یافته‌ها و تجارب استفاده از تجهیزات و مصالح زهکشی، نقش آببندان ها در کنترل سیلاب‌ها و هرز آب‌های سطحی، اثرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی زهکشی اراضی کشاورزی و انتقال یافته‌ها وتجارب بهره برداری از زهکیی های سطحی و زیرزمینی برای نخستین بار چهارشنبه ۲۹ خردادماه با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و دانشگاه یاد شده، برگزار می‌شود.

لازم به ذکر است، خروج آب‌های اضافی زیرزمینی، سطحی و رواناب از یک سازه یا از یک منطقه توسط نیروی ثقل یا پمپاژ به منظور جلوگیری از مزاحمت این آب اضافی یا جلوگیری از زیان ناشی از آن را به طور عام زهکشی می‌گویند.

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد فائو زهکشی را عاملی برای خارج ساختن آب و نمک‌های قابل حل از سطح و زیر سطح مزرعه به منظور تسهیل رشد گیاه می‌داند.